Księgowanie dotacji otrzymanej w ramach działania Grupy producentów rolnych objętego PROW 2007 – 2013 bardzo często jest dość problematyczną kwestią dla osób zajmujących się finansami grupy producentów rolnych. Wraz z pojawieniem się tego tematu powstaje szereg wątpliwości, jak i gdzie zapisać pomoc finansową w księgach rachunkowych, oraz czy występuje obowiązek zapłaty podatku dochodowego w związku z otrzymaną dotacją.

Dosyć przewrotnie, ale zacznijmy od ostatniej kwestii. Dotacja otrzymana w ramach działania Grupy producentów rolnych objętego PROW 2007 – 2013 jest wolna od podatku dochodowego na podstawie przepisu art. 17 ust. 1 pkt 48 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Na dochód ten bowiem składają się środki zagraniczne, tj. pochodzące z budżetu Unii Europejskiej.

Natomiast w kwestii ujęcia dotacji w rozliczeniach księgowych poniżej przedstawię najważniejsze zagadnienia:

• Wydatki z dotacji

Wydatków grupy producentów rolnych sfinansowanych z dotacji nie zalicza się do kosztów podatkowych zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 58 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

• Księgowanie dotacji

Dotację księguje się w rozliczenia międzyokresowe przychodów. Ta pomoc finansowa nie jest przychodem opodatkowanym.

• Zakup z dotacji środków trwałych

Jeżeli dotacja zostanie przeznaczona na zakup:

1) Nieruchomości: grunty, budynki, budowle, lokale stanowiące odrębną nieruchomość, ich części lub udziały
2) Maszyny i urządzenia
3) Środki transportu
4) Inwentarz żywy

to taką pomoc finansową nie należy księgowość w dochody, ale po stronie pasywnej bilansu w rozliczeniach międzyokresowych.

W przypadku, gdy:

a) środki pieniężne zostały otrzymane na sfinansowanie nabycia środka trwałego, to należy ująć je na następujących kontach:

I. Wn konto 13-0 Rachunek bieżący
II. Ma konto 84 Rozliczenia międzyokresowe przychodów

b) dokonuje się rozliczenia przychodów z tytułu otrzymanej dotacji na nabycie środka trwałego równolegle do odpisów amortyzacyjnych (Wn konto 40 Koszty według rodzajów, Ma konto 07-1 Odpisy umorzeniowe środków trwałych), to należy ująć je na następujących kontach:

I. Wn konto 84 Rozliczenia międzyokresowe przychodów
II. Ma konto 76-0 Pozostałe przychody operacyjne

• Pozycja Środki pieniężne w kasie i na rachunkach

Jeżeli dotacja zostanie w grupie producentów rolnych w postaci środków pieniężnych w pozycji Środki pieniężne w kasie i na rachunkach, należy ją ująć jako pozostałe przychody operacyjne w pozycji dotacje, ale nie stanowiące oczywiście przychodu opodatkowanego.

• Obniżenie podatku należnego

Grupie producentów rolnych przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu środków do produkcji. Środki te służą czynnościom opodatkowanym, a nieodpłatne ich przekazanie w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa zostało opodatkowane bowiem podatkiem od towarów i usług. Prawo takiego obniżenia przysługuje również przy zakupie maszyn rolniczych, służących czynnościom opodatkowanym, i będących przedmiotem opodatkowanego najmu Członkom takiej grupy.

• Przychód grupy producentów rolnych

Przychodem grupy producentów rolnych jest wartość sprzedanych produktów zakupionych wyłącznie od Członków takiej grupy.

• Koszty uzyskania przychodów grupy producentów rolnych

Kosztami uzyskania przychodów grupy producentów rolnych są:

1) Wartość sprzedanych towarów zakupionych wyłącznie od Członków takiej grupy
2) Koszty bezpośrednio związane ze sprzedażą towarów pochodzących wyłącznie od Członków takiej grupy, jak transport czy obsługa weterynaryjna
3) Koszty ogólne, jak koszty bankowe, koszty księgowe czy materiały biurowe

Stosunek tych kosztów wynika z relacji, w jakim pozostają przychody z działalności grupy producentów rolnych w ogólnej kwocie przychodów zgodnie z art. 15 ust. 2 i 2a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

• Wydatkowanie dotacji w terminie późniejszym

W przypadku, gdy grupa producentów rolnych zadecyduje o wykorzystaniu dotacji w późniejszych latach obrotowych, to środki finansowe mogą być przejściowo ewidencjonowane jako rozliczenia międzyokresowe przychodów na koncie 84 i prezentowane w pasywach bilansu w poz. B.IV.2. jako inne rozliczenia międzyokresowe. Dodatkowo, dla celów sprawozdania finansowego, można utworzyć dodatkową pozycję w B.IV.2., tj. Dotacje do wykorzystania w latach następnych.